Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Polityka prywatności Akceptujędone

Jak rozpoznać pierwsze objawy wrzodów żołądka u koni?

Choroba wrzodowa to niezwykle częste schorzenie w świecie jeździeckim. Niestety to poważna dolegliwość, która w dłuższej perspektywie może znacznie wpłynąć na zdrowie, komfort i wydajność zwierzęcia. Objawy wrzodów bardzo często w początkowych etapach są subtelne i ciężkie do zauważenia co może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia zwierzęcia. Szacunkowo 60-90% koni sportowych i rekreacyjnych może cierpieć na to uporczywe schorzenie.

Wrzody żołądka (ang. EGUS - Equine Gastric Ulcer Syndrome) to zapalenia, nadżerki i owrzodzenia ścian oraz błon śluzowych żołądka i jelit, które są bardzo bolesne dla koni. Problem ten wynika z nadmiernej produkcji kwasu żołądkowego (który u koni wytwarzany jest nieprzerwanie,  przez całą dobę). Najczęstszymi przyczynami występowania tego są stres oraz błędy żywieniowe. Konie są przystosowane do częstego pobierania niewielkich porcji pokarmu, tak aby ich żołądek pozostawał stale wypełniony. Wrzody mogą występować nie tylko w żołądku ale również w jelitach, co jest trudniejsze zarówno do zdiagnozowania, jak i leczenia. 

Budowa żołądka konia a ryzyko wrzodów

Aby zrozumieć, jak rozpoznać wrzody, warto wiedzieć, jak zbudowany jest żołądek konia. Dzieli się on na dwie główne części:

• część gruczołową (dolną), pokrytą śluzówką produkującą kwas solny i enzymy,

• część bezgruczołową (górną), niechronioną przed działaniem kwasu.

To właśnie ta górna część żołądka jest szczególnie podatna na owrzodzenia, ponieważ nie posiada warstwy ochronnej tak jak dolna część.

Główne przyczyny powstawania wrzodów

Powstawanie wrzodów jest najczęściej skutkiem zaburzenia równowagi między czynnikami ochronnymi (śluzy, buforowanie śliną) a czynnikami drażniącymi (kwas solny, stres, leki, głodówki). Główne przyczyny to:

• nieregularne karmienie i zbyt długie przerwy między posiłkami,

• dieta uboga w paszę objętościową (siano, trawa),

• wysoka intensywność treningów,

• stres (zmiana stajni, transport, zawody),

• stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) bez osłony żołądka.

Pierwsze objawy wrzodów żołądka u koni

Objawy wrzodów często są mylone z innymi problemami zdrowotnymi, dlatego tak istotna jest uważna obserwacja konia. Do najczęstszych pierwszych symptomów należą:

1. Zmiany w apetycie – koń może jeść wolniej, przerywać posiłki, być wybredny lub całkowicie stracić apetyt

2. Utrata masy ciała – wrzody prowadzą do zaburzeń trawienia i wchłaniania składników odżywczych co może skutkować spadkiem masy ciała nawet przy pozornie normalnym apetycie. 

3. Niechęć do pracy –  koń może być ospały, mniej chętny do ruchu, niespokojny podczas jazdy np. kopanie przy przykładaniu łydki.

4. Zmienione zachowanie -  może pojawić się tzw. „popręgowa agresja” (podgryzanie czy straszenie przy zapinaniu popręgu), nerwowość przy dotykaniu boków i brzucha, nadpobudliwośc lub apatia.

5. Kolki o niewielkim nasileniu –  powtarzające się kolki nawet te o niewielkim nasileniu mogą być jednym ze wczesnych objawów choroby wrzodowej u koni.

6. Problemy z sierścią i wyglądem – opóźniona zmiana okrywy włosowej, matowa oraz nastroszona sierść oraz oznaki odwodnienia to jedne z symptomów choroby wrzodowej 

7. Nadmierne ślinienie lub zgrzytanie zębami – niekiedy występują objawy w obrębie jamy ustnej takie jak nadmierne ślinienie się, zgrzytanie zębami czy żucie bez jedzenia.

8. Dodatkowe niestandardowe objawy – np. krzyżowanie przednich nóg, układanie się  konia w dogodnej pozycji, zarzucanie głowy czy wykręcanie szyi, częste podwijanie górnej wargi, sporadyczne nieregularności tylnych nóg.

A to tylko kilka z symptomów które konie mogą pokazać w tracie bólu wrzodowego. Należy pamiętać że każdy koń jest inny i nie ma jednego schematu pokazywania bólu przez wszystkie osobniki.

Diagnostyka wrzodów żołądka

Najpewniejszym sposobem rozpoznania wrzodów jest gastroskopia – badanie endoskopowe umożliwiające bezpośrednie obejrzenie ścian żołądka. Jest to procedura bezpieczna, choć wymaga kilkunastogodzinnej głodówki. W jej trakcie lekarz weterynarii oceni:

• lokalizację wrzodów (górna czy dolna część żołądka),

• liczbę wrzodów, rozległość i stopień nasilenia (w skali od 1 do 4).

Dodatkowo pomocne mogą być:

• badania krwi (niedokrwistość, niski poziom białek),

• ocena masy ciała i kondycji,

• analiza paszy i trybu życia konia.

Co robić, jeśli podejrzewasz wrzody?

Jeśli zaobserwujesz którykolwiek z wymienionych objawów, warto:

1. Skonsultować się z weterynarzem – najlepiej specjalizującym się w chorobach wewnętrznych koni.

2. Zlecić gastroskopię – w przypadku kiedy objawy się utrzymują lub nasilają.

3. Zadbać o odpowiednią dietę – stały dostęp do paszy objętościowej, częstsze podawanie pasz treściwych oraz wsparcie buforującymi suplementami np. olej lniany, drożdże browarnicze, beta glucan.

4. Zadawać sieczkę przed ruchem – w trakcie ruchu kwas solny może podrażniać niechronione ściany pustego żołądka. Warto pamiętać o zadawaniu sieczki przed jazdą aby ograniczyć rozpryskiwanie kwasu po błonie śluzowej żołądka tym samym minimalizując ryzyko powstawania wrzodów.

5. Ograniczyć stres – minimalizować transport, zmiany stajni, hałas, agresywne relacje w stadzie.

6. Wdrożyć leczenie farmakologiczne – najczęściej stosuje się omeprazol, który zmniejsza wydzielanie kwasu solnego natomiast warto pamiętać że o  leczeniu farmakologicznym powinien decydować lekarz weterynarii.

Wrzody żołądka to poważny problem zdrowotny koni, który może znacząco wpłynąć na ich samopoczucie, wyniki sportowe i ogólną jakość życia. Im szybciej zostaną zauważone pierwsze objawy – takie jak niechęć do jedzenia, chudnięcie, zmiany zachowania czy kolki – tym większe szanse na skuteczne leczenie i uniknięcie powikłań. Uważna obserwacja konia, odpowiednia dieta i profilaktyka to klucz do zdrowego układu pokarmowego.

Jeśli już borykasz się z wrzodami żołądka i chcesz odpowiednio zadbać o dietę w trakcie kuracji swojego konia sprawdź nasz artykuł "Dieta konia wrzodowego"

Sprawdź ofertę HorseLinePRO i wybierz najlepsze rozwiązanie dla swojego podopiecznego!