Sezon jesienno-zimowy, wilgotność, ograniczona liczba dni z dobrą pogodą oznaczają często ryzyko schorzeń wierzchowców. W tym ryzyko grudy, schorzenia sprawiającego trudności, wymagającego dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych, suplementacji, a w poważniejszych sytuacjach także i leczenia weterynaryjnego. Omawiamy przyczyny, właściwe praktyki pielęgnacyjne, suplementację i profilaktykę.

Zaczyna się piękna, kolorowa jesień. Temperatura znacząco spada jednak mimo to pogoda jest na tyle ładna, że wciąż możemy cieszyć się wyjazdami w teren bez znoszenia upałów, które są uciążliwe nie tylko dla nas, ale również dla naszych podopiecznych. Wilgoć wzrasta, ale opady są w granicach normy, więc konie mają lepsze samopoczucie w takim klimacie. Jest zwykły jesienny dzień, idziesz po swojego konia na padok, zaczynasz czyścić, podnosisz nogę i pojawia się ONA… Zaczerwieniona, obrzęknięta, z nieładnym pękającym strupem, a bywa – w najgorszych przypadkach – że i z okropnym zapachem.

My –jeźdźcy – nie lubimy wymawiać jej nazwy, ani mieć z nią do czynienia. Zmora wilgoci i błotnistego środowiska, do tego niewielkie skaleczenie lub otarcie, mniejszy poziom odporności ze względu na zmianę temperatur i jest - gruda!

Gruda to choroba skóry spowodowana infekcją bakteryjną, która zazwyczaj pojawia się na dolnych partiach nóg koni: w okolicach pęcin, piętki i korony kopyta. Objawia się stanem zapalnym, często ropnym, a skóra w tych miejscach staje się zaczerwieniona, zgrubiała, pokryta strupami i pęknięciami. Gruda może prowadzić do znacznego dyskomfortu, bólu i kulawizny, a jej leczenie jest czasochłonne i wymaga dużej dbałości o higienę kończyn.

Przyczyny powstawania grudy

Przyczyny powstawania grudy są złożone i wieloczynnikowe. Najważniejsze z nich to:

  • Wilgoć i brud. Jednym z głównych czynników powodujących grudę jest kontakt skóry z wilgotnym i zabrudzonym podłożem. Brud, błoto i wilgoć sprzyjają rozwojowi bakterii i grzybów, które mogą prowadzić do infekcji skórnych.
  • Drażniące podłoże. Zbyt twarde lub chropowate podłoże może powodować mikrourazy skóry, co otwiera drogę do zakażeń.
  • Niewłaściwa higiena. Brak odpowiedniej pielęgnacji kończyn oraz zaniechanie regularnego czyszczenia stajni może sprzyjać rozwojowi infekcji.
  • Problemy z układem odpornościowym. Konie o osłabionej odporności są bardziej podatne na infekcje skórne. Może to być związane z wiekiem konia, jego ogólnym stanem zdrowia lub chorobami towarzyszącymi.
  • Rasy podatne na grudę. Niektóre rasy koni, szczególnie te z obfitymi szczotkami na nogach (takie jak konie fryzyjskie czy zimnokrwiste), są bardziej narażone na grudę, ponieważ gęsta sierść na nogach zatrzymuje wilgoć i zanieczyszczenia.

Objawy grudy

Rozpoznanie grudy często nie sprawia trudności, objawy są dość charakterystyczne:

  • Zaczerwienienie skóry na dolnych partiach nóg, szczególnie wokół pęcin,
  • Obrzęk i nadwrażliwość na dotyk,
  • Pęknięcia, strupy i ropne zmiany skórne,
  • Ból, który może prowadzić do kulawizny,
  • Nieprzyjemny zapach, związany z obecnością bakterii.

W zaawansowanych przypadkach gruda może rozprzestrzeniać się na wyższe partie nóg, a stan zapalny może się nasilać, co może prowadzić do ogólnego pogorszenia stanu zdrowia konia. Konieczna jest obserwacja zmian chorobowych, efektów leczenia i suplementacji.

Leczenie grudy

Leczenie grudy jest procesem długotrwałym, wymagającym systematyczności i dbałości o higienę. Przedstawiamy kroki, które pomagają w walce z tym schorzeniem:

  1. Usunięcie wilgoci i brudu. Należy zapewnić koniowi suche i czyste warunki bytowe, unikając stajni i wybiegów, które są nadmiernie wilgotne lub błotniste.
  1. Higiena i pielęgnacja. Regularne czyszczenie i suszenie nóg konia jest kluczowe. Ważne jest usuwanie zabrudzeń oraz dokładne osuszanie kończyn po każdym kontakcie z wodą.
  1. Dezynfekcja. Miejsca dotknięte grudą należy dezynfekować przy użyciu łagodnych środków antyseptycznych, takich jak Propi Sept. Można stosować maści z antybiotykami lub przeciwzapalne kremy/oleje, które pomagają zwalczyć infekcję (np. Mud Stop).
  1. Stosowanie maści ochronnych. W miejscach narażonych na kontakt z wilgocią warto stosować maści lub balsamy ochronne, które tworzą barierę chroniącą przed wilgocią i zanieczyszczeniami, takie jak Hyaluron Heal lub  Skin Help+CBD.
  1. Konsultacja weterynaryjna. W razie cięższych przypadków grudy konieczna może być konsultacja z weterynarzem, który przepisze odpowiednie leczenie, w tym antybiotyki lub specjalistyczne środki przeciwbakteryjne.

Zapobieganie grudzie

Profilaktyka jest kluczowa, zwłaszcza w okresach, gdy koń jest szczególnie narażony na kontakt z błotem i wilgocią. Oto kilka podstawowych zasad pomagających uniknąć grudy:

  1. Utrzymanie czystości stajni i wybiegów. Regularne sprzątanie stajni oraz dbanie o to, by wybiegi nie były nadmiernie błotniste,
  2. Regularna pielęgnacja nóg. Codzienne czyszczenie i osuszanie nóg konia oraz sprawdzanie stanu skóry,
  3. Zabezpieczenie przed wilgocią. Stosowanie maści ochronnych oraz regularne przycinanie szczotek na nogach, co pozwala lepiej kontrolować wilgoć.
  4. Wzmacnianie odporności. Zbilansowana dieta, odpowiednia suplementacja oraz regularna aktywność fizyczna stymulują układ odpornościowy konia, co zmniejsza podatność na infekcje skórne.

Aby odpowiednio zadbać o odporność naszych koni, z pomocą galopuje HorseLinePRO Beta-Glucan – naturalny preparat zawierający wysoki poziom beta-glukanów oraz mannano-oligosacharydów (MOS), wspierający układ odpornościowy koni. Stosowany w przypadkach osłabienia, spadku odporności i nawracających infekcji. Wzmacnia cały organizm i skraca czas powrotu do formy.
ImmuneMax – jako forma kuracji wzmacniającej. Skutecznie aktywuje odpowiedź immunologiczną całego organizmu. Witamina C zawarta w ekstrakcie z dzikiej róży cechuje się najwyższą przyswajalnością, już niewielka dawka wpływa korzystnie na obniżenie stresu oksydacyjnego w komórkach. Beta-glukan wspomaga żywotność makrofagów. Dodatek drożdży spełnia funkcję probiotyczną.
Vitamin C – stosowana regularnie, najbardziej podstawowa forma wsparcia na wzmocnienie odporności koni.

Co z tą grudą?

Gruda to schorzenie mogące oznaczać poważne wyzwanie dla właścicieli koni, zwłaszcza w okresach wilgotnych. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia grud, należy dbać o higienę, zapewnić koniowi suche warunki oraz regularnie monitorować stan jego skóry. Leczenie grudy jest procesem wymagającym, jednak przy odpowiedniej opiece i staranności można skutecznie zwalczyć infekcję i przywrócić koniowi komfort oraz zdrowie.
Grudy można zazwyczaj uniknąć, dbając o regularną pielęgnację i odpowiednie warunki bytowe konia. A w okresach zwiększonego ryzyka, wprowadzając suplementacje i właściwe praktyki służące zachowaniu zdrowia kopyt i kończyn. Lepiej zapobiegać niż leczyć.